Dowladda Turkiga ayaa war cusub kasoo saartay shil gaari oo uu dalkaasi ka gaystay wiil uu dhalay madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, kaas oo hadda lasoo wariyay inuu ka baxsaday gudaha dalkaasi.

Shilka oo dhacay dhammaadkii November ayaa sababay dhimashada hal qof, kaas oo la sheegay inuu gaystay wiilka oo lagu magacaabo Maxamed Xasan Sheeh Maxamuud.

Kadib baxsashada wiilka madaxweynaha Soomaaliya, waxaa waaran lagu xirayo soo saartay maxkamadda Istanbul, iyadoo loo marayo booliiska adduunka ee Interpol.

“Dowladda Turkiga iyadoo la isticmaalaysa jid kasta oo caalami ah oo fududeynaya in lasoo qabto tuhmanaha,ayay qaadaysaa” ayaa lagu yiri qoraalka.

Sidoo kale maxkamadda oo soo saartay xayiraad lagu soo rogay Maxamed Xasan Sheekh Maxamuud Dec. 7, ayaa hadda ogaatay inuu ka baxsaday Turkiga Dec. 2, kahor intaan lagusoo rogin xayiraada safarka.

Maxamed ayaa ku lug lahaa shil 30-kii November ka dhacay degmada Fatih ee magaalada Istanbul, oo uu ku dhintay Yunus Emre Göçer oo ahaa 38 jir Turkish ah.

Yunus Emre Göçer, oo waday mooto ayaa xillii uu istaagayey waddada Kennedy Avenue, waxaa gadaal kaga dhacay baabuur uu waday Maxamed Xasan Sheekh Maxamuud, baabuurkaas oo u diiwaan gashan safaaradad Soomaaliya.

Shilka ayaa dhaliyey in Yunus ay gaaraan dhaawacyo culus, kuwaas oo uu ugu dambeyn lix maalmood kadib ugu geeriyooday Isbitaalka İstanbul Teaching and Research Hospital.

Duqa magaalada Istanbul Ekrem İmamoğlu ayaa shalay wacad ku maray tallaabo ka dhan ah wiilka madaxweynaha Soomaaliya iyo in caddaaladda la horkeeno. Hase yeeshee, qoraal uu goordhow soo dhigay bartiisa X (Twitter) ayuu ku sheegay in Maxamed Xasan Sheekh Maxamuud uu dalka ka baxsaday.

“Yunus Emre Göçer wuxuu ahaa muwaadin u dhashay Jamhuuriyadda Turkiga. Waxaa noloshiisa dhaafsiiyey shil uu geystay wiil uu dhalay Madaxweynaha Soomaaliya. Waxaanu sheegnay inaan raaceyno nidaamka sharciga ah, balse tuhmanuhu wuu ka baxsaday Turkiga,” ayuu yiri Ekrem İmamoğlu. 

Horey, wasiirka cadaaladda Turkey Yılmaz Tunç ayaa sheegay in muuqaallo ay duubeen kaamirooyinka waddooyinka ay moojinayaan in Yunus gadaal looga dhacay isaga oo wata mootadiisa.

Wasiirka ayaa sheegay in qof walba uu sharciga u siman yahay, haddii fal dambiyeed dhacayna ay ka dhalan doonto cawaaqib xumo. Safaaradda Soomaaliya ee Turkey ayaan weli ka hadlin arrintan.

Xukuumadda Madaxweyne Deni ayaa shaacisay in ay tallaabooyin sharciga waafaqsan ka qaadayso Baarlamaanka Puntland kadib markii uu samaystay mudda kororsi hal sano ah.

Wasiirka Warfaafinta dowladda Puntland Maxamuud Caydiid Dirir oo wareysi bixiyay ayaa waxba kama jiraan ku tilmaamay mudda kordhinta sannadka ah ee uu samaystay Baarlamanka

Wasiirka Caydiid ayaa sheegay in gebi ahaanba dikreeto Madaxweyne ama go’aan Maxkamadeed lagu kala dirayo Baarlamanka hadda jira islamarkaana la bilaabi doono xulista xildhibaanno cusub.

“Laba qodob ayaa mid soo baxaya; Madaxeeynuhu in uu dikreeto soo saaro oo Baarlamanka kala diro iyo in Maxkamadda Dastuuriga ah xukun ka soo saarto oo buriso go’aankooda kadibna kala dirto” ayuu yiri wasiir Maxamuud Caydiid Dirir.

Wasiirka ayaa sidoo kale tilmaamay in haddii xildhibaannada Baarlamanku diidaan go’aanka kala dirista markaas kadib sharciga lagu qaadayo oo la qa-qabanayo maadaama aysan xasaanad lahayn.

“Haddii ay diidaan oo sharciga u hoggaansami waayaan waa bilaa xasaanad waxay la mid yihiim dadka kale sharciga ayaana lagu qabanaya” ayuu sii raaciyay wasiirka Warfaafinta Puntland.

Garoowe: 07 Diseember 2023: Madaxweyne Ku-xigeenka dowladda Puntland Mudane Axmed Cilmi Cismaan Karaash oo u mahadceliyey Isimada dhaqan iyo guddiyadii weheliyey ee soo saaray xalka nabadeed, sidoo kale Madaxweynaha ayaa ku bogaadiyey Golaha Wakiilada ansixintii xalkaas.

“Waxaan u mahadcelinayaa Isimadii dhaqanka iyo guddiyadii weheliyey ee xalka kasoo saaray Arrimihii doorashada ee muranku ka taagnaa, sidoo kale waxaan bogaadinayaa Mudanayaasha Golaha Wakiilada ee ansixiyey xalkaas, aniga oo rajeynaya inay qabsoonto doorasho hufan oo lagu wada qanacsan yahay.

Madaxweynuhu inuu aqbalo in doorashadu wakhtigeeda ku dhacdo meeshana laga saaro qorshihii muranka dhaliyey waa ku mahadsan yahay”.

DHAMMAAD

XAFIISKA WARFAAFINTA MADAXWEYNE KU-XIGEENKA DOWLADDA PUNTLAND.

Xildhibaannada Baarlamanka Puntland ayaa saaka ansixiyay go’aankii Isimada SSC-khaatumo ku xalliyeen khilaafkii doorashada Puntland.

Fadhigii saaka ee golaha ayaa lagu meel-mariyay qaraarkii Isimada SSC ku go’aamiyeen in Baarlamanka hadda joogaa doorta madaxweynaha iyo madaxweyne ku xigeenka cusub.

Isimada SSC-khaatumo ayaa sidoo kale go’aamiyay in Baarlamanka Puntland ee hadda jooga loo sameeyo mudda kordhin 12 bilood ah, kadibna Baarlamanka xiga lagu doorto Hannaanka doorashooyinka qof iyo cod.

Dhinaca kale madaxweynaha Puntland Siciid Deni ayaa xalay ku dhawaaway in doorashada lagu qabto sidii hore ee 66-ka lana soo xulo Baarlaman cusub waxaana uu Baarlamanka ka codsaday in ay soo saaraan lifaaqii.

Muqdisho, Diseembar 07, 2023; Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa soo dhaweeyey miro-dhalka dadaallada odeyaasha dhaqanka Puntland ee ku aaddanaa qabsoomidda doorasho ay heshiis ku yihiin dhinacyada siyaasadda iyo go’aanka Madaxweynaha Puntland Saciid Cabdullaahi Deni, taas oo lagaga gudbayo hubinti la’aantii muddadan ka jirtay arrimaha doorashooyinka.

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa xusay in go’aanka Madaxweyne Saciid Cabdullaahi Deni iyo kaalinta waxgaradka iyo isimada Puntland ay yihiin tallaabooyin xoojinaya xasiloonida iyo horumarka siyaasadeed ee Puntland iyo Soomaaliya guud ahaan.

“Puntland waxa ay xuddun u tahay Nidaamka Federaalka dalka, waa tusaalaha nabadda iyo wadajirka, sidaas awgeed waxaan adkeynaynaa dadaallada odeyaasha dhaqanka iyo waxagaradka. Waxaan Alle ka baryeyaa in doorashadaasi ay ku idlaato is-fahan iyo jawi nabadeed oo ka tarjumaya sooyaalka deegaannada Puntland.”

Madaxweynaha oo garowsan doorka Puntland ay ku leedahay hannaanka Federaalka iyo dowladnimada dalka ayaa ku dhiirrigeliyay dhammaan dhinacyada qeybta ka ah hannaanka doorashada Puntland inay sii wadaan wadatashiyada, waxa uuna muujiyey sida uu u garab taagan yahay dhammeystirka doorashada iyo in lagaga gudbo marxaladdan wadatashi, isu-tanaasul iyo ilaalinta nabadda ay ku tilmaaman yihiin reer Puntland,

DHAMMAAD

Go’aamada Isimada dhaqanka SSC-Khaatumo

1. Doorashada Madaxwaynaha iyo ku xigeenku waa in ay ku dhacdaa wakhtigeedii 08/01/2024.

2. Baarlamaanka Puntland ee hada jooga ayaa doorashadooda dib ayaa loo dhigay mudo 12 bilood ah, iyaga ayaana dooranaya Madaxwaynaha iyo ku Xigeenka.

3 Xukuumada imaan doonta 08/01/2024 waa in ay doorashada Baarlamaanka oo qof iyo cod ah ku diyaarisaa mudo 12 bilood ah.

Ingiriiska ayaa ku dhawaaqay taageero bini’aadantinimo oo dheeri ah iyagoo uga jawaabaya dhibaatooyinka ka dhashay roobabka El Nino ee Soomaaliya.

Safaaradda Britain ee Muqdisho ayaa ku dhawaaqday £5.5 milyan oo gini oo lagu maalgalinayo gargaarka wax ka qabashada El Niño ee Soomaaliya.

“Taageerada UK waxay ku bixin doontaa caafimaad, nafaqo, biyo iyo fayadhowr muhim ah qaar ka mid ah bulshooyinka ugu nugul Soomaaliya ee ay fatahaaduhu saameeyeen,” ayaa lagu yiri warsaxaafadeed kasoo baxay safaaradda Ingiriiska ee Soomaaliya

UK ayaa sidoo kale Soomaaliya ugu dhawaaqday £7.4 milyan oo ah ilaalinta caymiska abaaraha

Safaaradda Britain ee Muqdisho ayaa ku dhawaaqday ku dhawaad 7 milyan oo doolar oo ka mid ah maalgelin dheeraad ah oo lagu taageerayo wax ka qabashada bini’aadantinimo ee socda.

Ciidamada difaaca Israa’iil ee IDF ayaa ku warramaya in saddex ka mid ah ciidamadooda lagu dilay dagaallo shalay ka dhacay Qasa.

War qoraal ah oo saaka la daabacay, ayaa IDF waxa ay ku xaqiijisay dhimashada Sarreeye Gaas oo 22 jir ahaa, Saajin 19 jir ahaa iyo Taliye 36 jir ahaa.

Dhimashada ayaa ka dhigaysa tirada askarta Israa’iil ee Qasa kaga dhimatay 75 askari tan iyo markii uu dagaalka billowday.

Garaad Jaamac G.Ali ayaa yiri; “Ilaa Burco ayaanu socon karaynay Berbera-na waa xiri kari lahayn maalintii aanu iska soo erinay ciidanka Somaliland laakiin Nabadgelyo ayaanu door bidnay, haddiise nala deyn waayo gacmaha laaban mayno.”

Golaha Sare ee Isimada Dhaqanka SSC-Khaatumo ayaa ka jawaabay Shirkii Beesha habarJeclo, iyagoo ugu baaqay Nabad iyo in la joojiyo Dagaalka.